Onderhoud kapitaalgoederen

Het gaat hier om fysieke voorzieningen als openbare verlichting, verkeersregelinstallaties (VRI's), bebording en wegmarkering.

Beleidskader

De raad heeft op 25 november 2019 de beslisnota ‘Versnelling ombouw energiezuinige openbare verlichting 2020-2023’ aangenomen. Verder gelden landelijke kaders en de Omgevingsvisie ‘Ons Zwolle van morgen 2030’.  

Uitvoering  

Zwolle streeft naar een duurzame en (verkeers)veilige inrichting en gebruik van de openbare ruimte. Bij de openbare verlichting borgt energiezuinige en duurzame openbare verlichting. bij duisternis een veilige en leefbare omgeving. De visuele neveneffecten voor mens, dier en plant beperken we tot een minimum. We hebben energiebesparende en innovatieve verlichting. We voldoen aan de Europese richtlijnen. Verlichting bij nieuwe projecten en reconstructies ontwerpen we ook volgens deze richtlijnen. 

Betrouwbaarheid is belangrijk bij de verkeersregelinstallaties (VRI’s). Daarom inspecteren we ze jaarlijks op technisch en functioneel presteren. Ook schouwen we ze twee keer per jaar op schades. We hebben in Zwolle 65 verkeersregelinstallaties (VRI). De gemiddelde technische levensduur is 15 jaar. We vervangen jaarlijks gemiddeld twee á drie VRI’s door nieuwe (i)VRI’s. Hiermee blijft het areaal niet alleen betrouwbaar maar voorzien we ze van de nieuwste landelijke softwarestandaard. Het moment van vervanging bepalen we op basis van leeftijd, functioneren, betrouwbaarheid en eventuele (geplande) reconstructies. We stemmen af met ITS / mobiliteitsprogramma’s als Beter Benutten en Slim en Duurzaam. Innovatieve ontwikkelingen (onder andere software) hebben geleid tot het continu realtime ontsluiten van data. Hiermee kunnen we de verkeersstromen optimaliseren met Toptrac. 

Naast het uitvoeren van onderhoud en vervanging vragen ondersteunende systemen steeds meer aandacht. Dit gaat dan met name over de aansturing van de verkeersregelinstallaties. Ze moeten het niet alleen blijven doen, maar ook de beveiliging vraagt steeds meer. Zowel het veilig werken eraan als bestendig zijn voor cyber aanvallen. Voor het veilig werken aan installaties hebben we in 2023 het concept handboek installatieverantwoordelijkheid NEN3140 opgesteld. Dit is nog niet geïmplementeerd. De systemen zijn wel aangepast voor cyber security.  

Voor bebording en wegmarkering gelden de landelijke richtlijnen (ontwerp en beheer). Het onderhoud voeren we uit via een onderhoudscontract, met ROVA voor reiniging en klein onderhoud.  

Relevante ontwikkelingen  

• Innovatieve toepassingsmogelijkheden volgen elkaar momenteel in rap tempo op. Op dit moment hebben we een koploperspositie in Nederland. Dit hebben wij met juiste prioritering in onderhoudsmiddelen en vervangingsinvesteringen kunnen realiseren.  
• Toenemende complexiteit in techniek, sensoring en software vraagt om veranderende expertise en functioneel beheer. Doordat steeds meer koppeling (in the cloud) plaatsvindt, is de impact bij storingen mogelijk groter. Bijvoorbeeld bij een storing in onze verkeerslichten. Hierdoor kan de verkeersafwikkeling en verkeersveiligheid onder druk komen te staan. We anticiperen hier zoveel mogelijk op door eigen technische kennis in huis te hebben (en up-to-date te houden). Daarnaast werken we met calamiteitenplan bij storingen (en / of stroomuitval). 
• Naast het borgen van de constructieve veiligheid dienen we ook de installatieverantwoordelijkheid en de cyber security borgen. De impact hiervan is in uitwerking.  
• We hebben in 2024 een innovatieve pilot uitgevoerd om de markering goed in beeld te brengen. Op basis van de analyseresultaten bepalen we de actie voor 2025 om alle markering en bebording goed in beeld te hebben.  

Financiën  

Voor het technisch onderhoud van straatmeubilair is in 2025 € 3,6 miljoen beschikbaar, inclusief € 623.000 aan kapitaallasten. Voor vervangingsinvesteringen van straatmeubilair is in 2025 € 451.000 exclusief btw beschikbaar.

Risico’s  

• Het implementeren van de installatieverantwoordelijkheid stagneert. Hierdoor is er geen eenduidigheid in het veilig werken aan de installaties.  
• Het uitvoeren van het onderhoud en de vervangingen is lastig vanwege de lange levertijden en de beperkte capaciteit. Dit is zowel intern als extern (marktpartijen).