Algemeen

9.   Stichting innovatiedistrict Spoorzone Zwolle (doel 5.1.1)
Bij de begroting 2024 is te weinig budget beschikbaar gesteld voor de jaren 2024 tot en met 2026 voor uitvoering van taken door de Stichting Innovatie Spoorzone Zwolle. De aanpassing in 2024 is meegenomen in de beleidsrapportage 2024-2. De aanvulling in 2025 en 2026 is € 240.000 per jaar.  Cofinanciering vanuit de provincie Overijssel volgt nog. Indien deze alsnog wordt toekend zal dit in mindering worden gebracht op deze aanvraag conform toezegging richting ECO-team.

10.   Zomerkermis (doel 5.2.1)
In het voorjaar van 2022 hebben wij besloten de zomerkermis definitief te verplaatsen van de binnenstad naar park de Wezenlanden. Naar aanleiding van het verloop van de kermissen in 2022 en vooral 2023 is in de stad de vraag opgekomen of het park wel de geschikte locatie is voor de zomerkermis. In het najaar van 2023 is een petitie (met bijna 3.000 handtekeningen) ingediend voor de terugkeer van de zomerkermis naar de binnenstad. Ons uitgangspunt is dat de zomerkermis in park de Wezenlanden blijft. Wij zijn ons er daarbij zeer van bewust dat er – om de kermis aantrekkelijk te maken - geïnvesteerd moet worden in sfeerbepalende zaken in het park (aankleding, horeca, communicatie, verblijfsklimaat). Naar aanleiding hiervan hebben wij een aantal acties ingezet om de kermis in park de Wezenlanden aantrekkelijk te maken (begrote kosten € 41.300) . De reguliere begroting de zomerkermis toont voor de komende editie een tekort van € 92.279. Dit komt door € 45.687 minder baten en € 46.592 meer lasten.

In totaal is er dus voor dit jaar een tekort van € 133.579. De gemeentelijke bijdrage voor 2026 is mede afhankelijk van het verloop van de kermissen in 2024 en 2025 en de evaluaties daarvan.
 
11.   Ondersteuning evenementen (doelen 5.2.1, 5.3.1, 5.3.2)
Evenementen zijn belangrijk voor Zwolle. Ze maken van Zwolle een aantrekkelijke stad om te wonen doordat ze zorgen voor ontspanning, levendigheid, vitaliteit en daarmee dus de saamhorigheid en brede welvaart versterken. Daarnaast stimuleren evenementen ons creatieve en culturele imago. Evenementen dragen ook sterk bij aan de economische activiteit in de stad, zowel door de grote economische spin-off als door de bijdrage aan het vestigingsklimaat. De kosten voor het organiseren van evenementen zijn de laatste jaren gestegen met 30 à 40% (productie, veiligheid en beveiliging, duurzame toepassingen en programmering, vergunningen). 

Het budget voor 2024 was € 650.049. Hiervan was € 490.049 structureel en € 160.000 incidenteel. Als we niks doen is er voor 2025 dus slechts € 490.049 beschikbaar voor de ondersteuning van de Zwolse evenementen. Dit budget is niet voldoende om het bestaande evenementenlandschap in stand te houden. We verhogen daarom het evenementenbudget in de periode 2025-2028 met € 355.000 tot € 845.000. Daar komt nog bovenop een bedrag van € 55.000 voor de jaarlijkse marketingkosten van de Zwolse evenementen. Door deze 4-jarige verhoging van € 410.000 wordt het totale beschikbare budget € 900.049 voor de periode 2025-2028. 

12.   Cultuurbeleid (doel 5.3.1)
De begroting cultuur 2024 is het vertrekpunt voor het financiële kader voor het cultuurbeleid voor 2025-2028. Vasthouden aan dit het kader betekent feitelijk een bezuiniging op de activiteiten in Zwolle, gezien de kostenstijgingen in de culturele sector. De sector wordt erg kwetsbaar en het effect van cultuur voor de inwoners van Zwolle neemt substantieel af. In de perspectiefnota 2025-2028 is het budget voor cultuur verhoogd  met € 1.050.000, om de basis op orde te houden. Hiervan is € 650.000 structureel en € 400.000 meerjarig incidenteel voor de periode 2025-2028.

In dit proces worden ook de besteding van € 1.405.000 uit het coalitieakkoord 2023-2026, de middelen vanuit het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) voor bibliotheken van € 392.766 en ontstane bestedingsruimte van € 151.500 uit de bestaande begroting meegenomen. In totaal gaat het om een budget van € 2.999.000, dat een nieuw of ander bestedingsdoel krijgt. Dit wordt besteed aan een verhoging van plafondbedragen voor de BIS-functies Poppodium, Museum voor Beeldende Kunst, Museum voor Erfgoed, Platform Beeldende Kunst, de Bibliotheek, de Gezelschappen en het Filmtheater (zowel de huidige als de nieuwe vanaf 2028); aan de andere subsidieregelingen Professionele Kunstactiviteiten, Amateurkunst artistieke leiding, Amateurkunst Kunstactiviteit, ArtPitch038; ambtelijke inzet. Daarnaast wordt een deel van het budget voor het nieuwe Fraterhuis dat niet aan de huidige locatie wordt uitgegeven in de jaren voordat de nieuwe locatie gereed is incidenteel ingezet voor Vaktor, het Academiehuis en de uitvoering van de motie ‘Het Britten gaat door in Zwolle’.

13.   Stedelijke regie (doel 6.1.1)
Met meer stedelijke regie zijn we in staat om snellere en betere onderbouwde keuzes te maken voor voortgang in planvorming en realisatie in gebiedsontwikkelingen. De grote gebiedsontwikkelingen in Zwolle hebben onderling afhankelijkheden, bijvoorbeeld voor type te realiseren woningen, voor specifieke maatschappelijke voorzieningen en in de timing wanneer bijvoorbeeld wegaanpassingen plaatsvinden. Daar is meer inzicht en overzicht voor nodig om effectief te kunnen sturen in deze afhankelijkheden; wat moet eerst, wat moet later. Daar hebben de gebiedsontwikkelingen baat bij. Juist dat geeft invulling aan de regie op de ontwikkeling van de stad Zwolle. Daarbij hoort dat doorlopend sprake is van (nadere) beleidskeuzes gegeven het kader onze Omgevingsvisie. Vanuit stedelijke regie wordt meer samenwerking tussen gebieden en beleid gerealiseerd, alsmede scherpte aangebracht in nadere beleidskeuzes. Dat wordt gedaan om de woningbouw aan de gang te krijgen en te houden. Met stedelijke regie en meer inzet op wonen en woningbouw, sturen we vanuit een stedelijke benadering, op de gebiedsontwikkelingen. Vanuit het beschikbare budget van de PPN 2025-2028 zetten we structureel € 331.000 in voor versterking van de stedelijke regie en meerjarig incidenteel voor de jaren 2025-2028 reserveren we jaarlijks €350.000 voor dekking van oplopende plan- en organisatiekosten.

14.   Programma transformatie Oosterenk (doel 6.1.2)
Oosterenk is één van de vijf prioritaire gebieden in Zwolle. Eén van de opgaven in dit gebied is om 1000 tot 1500 woningen toe te voegen. Er spelen opgaven op het gebied van onder meer mobiliteit en parkeren, energie, buitenruimte en economie. De financiële middelen zijn beperkt in verhouding tot de opgaven die er in het gebied zijn.
Er doen zich ontwikkelingen voor die invloed hebben op de verdere transformatie naar een hoogwaardig, prettig en leefbaar gemengd stedelijk gebied. Zo zijn verschillende ambities aangescherpt of verder uitgewerkt, zoals de verstedelijkingsstrategie/gebiedsverkenning Ceintuurbaanzone, het groenbeleid en de parkeerstrategie. Tegelijk zien we de marktomstandigheden wijzigen. Dit zorgt voor uitdagingen met betrekking tot de (financiële) haalbaarheid van projecten. Met de volgende stap in de ontwikkeling van het centrumgebied en de toekenning van de WBI-bijdrage (voor aanpassing van de openbare ruimte) zijn concrete stappen gezet. Dit vergroot de urgentie om voor de verdere transformatie van Oosterenk de koers te bepalen voor de kortere termijn (tot 2030). Zonder een duidelijk perspectief en strategie voor de komende jaren dreigt de verdere transformatie naar een gemengd gebied tot stilstand te komen.
De komende tijd wordt gewerkt aan een ontwikkelkader/-strategie voor Oosterenk. Hierin scherpen we de kaders aan, bepalen we ook de rol van de gemeente en het bevat een financieel kader.

Via eerdere begrotingen is er tot en met 2025 budget voor plankosten beschikbaar gesteld. Voor deze langjarige transformatie zetten we structureel € 295.000 in en meerjarig incidenteel € 196.000 in 2025 en € 295.000 in de jaren 2026 tot en met 2028.

15.   Stikstof (doel 6.1.3)
Het stikstofdossier zal ook in 2025 extra inzet vragen. Enerzijds om te kunnen acteren op ontwikkelingen in het stikstofdossier en anderzijds op de in ontwikkeling zijnde provinciale en landelijke kaders waar we met gemeentelijke plannen, projecten en werken mee te maken hebben.

De afgelopen jaren hebben Zwolse plannen, projecten en werken doorgang kunnen vinden, waarbij stikstof binnen het plan, of werk inpasbaar gemaakt kon worden. De inzet vanuit onder andere de vakgroep stikstof blijft erop gericht om dat te faciliteren.

Omdat het stikstofdossier mede vanwege politieke-bestuurlijke ontwikkelingen (nieuw provinciaal college van Gedeputeerde Staten, nieuw landsregering) nog niet duurzaam stabiel is, blijft de huidige inzet vanuit onder andere de vakgroep stikstof nodig om plannen, projecten en werken te faciliteren. Voor 2025 stellen we € 100.000 beschikbaar  voor de genoemde werkzaamheden.

16.   Wonen (doel 6.2.1)
Volgend uit de ontwikkeling van Stedelijke Regie is naar voren gekomen dat een aantal rollen structureel, danwel incidenteel moet worden ingevuld. In de PPN 2025 is hier budgettaire ruimte voor gecreëerd in samenhang met versterking van de capaciteit op het beleidsdomein wonen.

De woningbouwproductie in Zwolle wordt gerealiseerd in de verschillende gebieds- en locatieontwikkelingen en Nieuwe Ruimtelijke Initiatieven (NRI). Het op gang houden van de woningbouwproductie heeft topprioriteit voor college en raad. Maar ook voor de Zwolse corporaties en ontwikkelaars die actief zijn in de gebieden.

De opgave waar wonen voor staat vraagt daarom structureel om een stevig team en voldoende capaciteit. Een strategische woningbouwregisseur, de benodigde capaciteit voor Wooninzicht (monitoring) en adviseurs gebiedsontwikkeling zijn onvoldoende of niet aanwezig. Tevens is versterking op de beleidscapaciteit (implementatie wet- en regelgeving, uitwerken instrumentarium) noodzakelijk. Om het team te ondersteunen en een en ander goed te borgen is de inzet van een project assistent noodzakelijk.

Het Zwols Actieplan Woningbouw dat is opgesteld ten behoeve van de voortgang van de woningproductie kent een vijftal strategieën. Met deze gevraagde uitbreiding is € 471.000 structureel en € 150.000 meerjarig incidenteel gemoeid. Inclusief de bestaande middelen is de uitvoering van het Zwols actieplan geborgd in samenhang met de ontwikkeling van Stedelijke Regie (6.1.1.).

17.   Inkoop en aanbesteden ingenieursdiensten (doel 6.2.1)
Vanaf 2021 is een Raamovereenkomst ingenieursdiensten (ROK) van toepassing voor de periode van vier jaar. Uit de evaluatie van de ROK in het voorjaar van 2024, is gebleken dat de ROK een succes is en een vervolg krijgt. Het vervolg zal bestaan uit de voorbereiding en uitvoering van een nieuwe Europese aanbestedingsprocedure, het implementeren van de nieuwe overeenkomst en het voeren van contractmanagement voor een nieuwe periode van 4 jaar.

Vier jaar geleden, was er geen passende capaciteit beschikbaar om de aanbesteding professioneel te kunnen doen. Het meest effectief is om de aanbestedingsprocedure en het contractmanagement bij 1 persoon te beleggen. Voor het voorbereiden en uitvoeren van de Europese aanbestedingsprocedure is incidenteel € 39.500 nodig en voor de structurele borging van het contractmanagement structureel € 39.500.

18.   Incidenteel capaciteit voor oprichting warmtebedrijf (doel 6.4.1)
De energietransitie is een stevige opgave. We doen al veel, maar er is meer nodig om onze doelstellingen te halen. Deze transitie moet daarbij voor iedereen haalbaar en betaalbaar zijn. Dat vergt behoorlijke inspanningen, zowel in tijd als geld. Beide zijn niet onbeperkt beschikbaar en te overzien en daarom is er een ambitiepakket met verschillende scenario’s uitgewerkt om de raad te ondersteunen bij haar besluit over de stappen die we gaan maken voor de energietransitie.

Bij het vaststellen van de PPN heeft de raad ingestemd met het voorstel om te kiezen van het zogeheten pakket ‘Noodzakelijk’, een van de scenario's uit het ambitiepakket Klimaatneutraal Zwolle die de raad in het raadsdebat op 3 juni heeft besproken aan de hand van een raadsbrief. Dit pakket gaat gepaard met € 2,6 mln. structurele kosten. Aanvullend worden in 2025 de beschikbaar gestelde CDOKE Rijksmiddelen voor dat jaar van ca € 2,0 mln. ingezet en benut.

In november 2024 wordt besluitvorming door de Raad verwacht over het Warmtebedrijf – ‘Businesscase Project H’broek/Aa-landen’ (investeringsbesluit). In de businesscase staat dat een deel van de investering (= deelneming) via Eigen Vermogen wordt ingebracht door de gemeente Zwolle als enig aandeelhouder. De hieruit voortvloeiende structurele kapitaallasten worden ingeschat op € 500.000 ingaande  2026. Onderdeel van dit besluit betreft eveneens de voorfinanciering van de doorlopende ambtelijke inzet (capaciteit) voor het verder op en in te richten warmtebedrijf. Deze kosten worden in rekening gebracht bij het Warmtebedrijf. Hier is voor 2025 eenmalig € 500.000 mee gemoeid.

19.         Extra ambitie bewoners initiatieven energietransitie (doel 6.4.1)
In deze begroting is conform de motie extra geinvesteerd in bewonersinitaitieven, door € 120.000,- aan cofinanciering beschikbaar te gesteld aan 50 Tinten Groen Assendorp. Met deze cofinanciering kunnen ze € 600.000,- Rijksgeld naar Zwolle halen. Ook is € 180.000,- aan financiering beschikbaar voor WijBedrijf Dieze waardoor zij hun proces kunnen voortzetten en aanspraak kunnen maken op landelijke en Europese fondsen.

20.   Samen met vrijwillige verenigingen verduurzamen (doel 6.4.1)
In deze begroting is conform de motie € 80.000 per jaar middelen beschikbaar gesteld om de komende twee jaar (2025 en 2026) maatschappelijke organisaties waarvan het bestuur bestaat uit vrijwilligers adequaat te ondersteunen en in 2026 te evalueren of een vervolg toegevoegde waarde heeft.

21.   Ruimtelijke- en klimaatadaptatie (doel 6.4.4)
In de perspectiefnota 2025-2028 is €800.000 opgenomen voor ruimtelijke- en klimaatadaptatie. Daarvan is € 500.000 structureel en € 300.000 incidenteel. We zetten dit bedrag in met een uitvoeringsplan langs vijf lijnen:  
1 Beter inspelen op weersextremen in de bestaande stad en bij gebiedsontwikkelingen 
2 Risico’s beperken door investeringen in meerlaagse veiligheid/ calamiteiten 
3 Integraal borgen van water en bodem sturend, een klimaatvisie en inspiratieboek in beleid en uitvoering 
4 Investeringen in klimaatadaptieve en water robuuste stad en gebiedsontwikkelingen 
5 Integrale coördinatie, samenwerking met interne en externe partners en lobby  

Het budget dekt de inzet van medewerkers langs de vijf genoemde lijnen rond ruimtelijke- en klimaatadaptatie.  
Met dit bedrag breiden we bovendien de structurele formatie uit met 2 fte door een coördinerend beleidsadviseur voor de interne en externe afstemming aan te stellen, die de inzet op dit onderwerp intern en extern integraal coördineert. Daarnaast breiden we uit met een beleidsadviseur die de o.a. werkt aan de implementatie van water en bodem sturend en meerlaagse veiligheid naar kaders voor activiteiten en projecten vertaald. Hiermee wordt ingezet op de uitvoeringskracht. Ook continueren we de inzet van team klimaat actief. Het budget ruimtelijke- en klimaatadaptatie wordt daarmee vooral voor capaciteit ingezet, terwijl projecten en investeringen vanuit andere budgetten (bijv. GRP, SIA, ondergrond, etc.) worden gedaan en subsidies worden aangeboord om investeringen te optimaliseren.  

22.   Kostenbestendigheid dierenwelzijn (doel 7.3.3)
De druk op onze dierpartners in de stad neemt toe. Dit komt omdat de stad groeit, maar ook omdat de kosten toenemen en wettelijke eisen aan het houden van dieren toenemen (waardoor ook meer dieren gedumpt worden). De toename van taken van onze dierpartners leidt ertoe dat zij meer subsidie nodig hebben. In het voorgestelde scenario gaat het om een structurele extra bijdrage van € 61.600 voor Stichting Flappus en om € 27.400 voor de Dierenambulance. Beide partners gaan dit geld inzetten op het financieren van de wettelijke (dier-opvang) taken. Beide partijen ontvangen in 2025 ook een incidenteel budget van €20.000 voor Flappus en €10.000 voor de Dierenambulance om toe te werken aan het gezamenlijke beleidsplan waarin (financieel) passende keuzes gemaakt kunnen worden.

23.   Voortzetting NME Koers (doel 7.3.3)
De NME-koers is eind 2021 vastgesteld. Hierbij is voor 2 jaar €90.000 (incidenteel) beschikbaar gesteld voor structurele activiteiten. Per 1 januari 2025 wordt eenmalig budget beschikbaar gesteld van €76.000 om een transitie in gang te zetten. We gaan aan de slag om het NME-beleid robuuster en in meer samenhang met de partijen neer te zetten. Hierbij wordt ook onderzocht of de coördinatiefunctie bij een andere partij dan de gemeente belegd kan worden.