Fysiek domein

We sturen op vitaliteit en gezondheid van mens, dier èn de omgeving waarin we wonen, werken en recreëren.

Een gezonde leefomgeving is een expliciete doelstelling in de Omgevingsvisie Ons Zwolle voor Morgen 2030. Gezondheidswinst kun je boeken door niet alleen in te zetten op bescherming, maar ook op het bevorderen van fysieke en mentale gezondheid. Een gezonde leefomgeving is een omgeving die mensen uitnodigt om te bewegen, elkaar te ontmoeten en te kunnen participeren in de maatschappij c.q. stad of wijk. In ieder stadsdeel streven we naar een fysiek en sociaal zo aantrekkelijk mogelijke omgeving. Met de inrichting en het beheer van de openbare ruimte sturen we op vitaliteit en gezondheid, zie ook doel 1.1.2.

Vanuit het voorkomen en beperken van risico’s voor de gezondheid zorgen we voor een adequate verwijdering van mogelijke ziekteverwekkers, zodat mensen daar zo min mogelijk mee in aanraking komen. Er is flora en fauna die schadelijk voor de mens kan zijn of leidt tot buitensporige overlast. We bestrijden of beheersen deze flora en fauna in de openbare ruimte en informeren particulieren hoe ze overlast kunnen voorkomen en bestrijden.

Vanuit het stimuleren van gezondheid door een vitale en gezonde leefomgeving, benutten we het gegeven dat een groene buitenruimte bijdraagt aan gezondheid. Daarbij zorgen wij ervoor dat de buitenruimte uitnodigt om te bewegen, te recreëren en te spelen. In de buitenruimte bieden we daarnaast locaties aan waar bewoners zelf een stukje groen kunnen adopteren, en hier bijvoorbeeld gezamenlijk een ontmoetingsplek of buurttuintje kunnen ontwikkelen. Ook kan men op de volks- en nutstuinen op individuele tuinen groentes verbouwen.

Wij hechten waarde aan Natuur- en Milieueducatie (NME). Onderzoek heeft aangetoond dat wanneer kinderen op jonge leeftijd in aanraking komen met NME zij op latere leeftijd meer bereid zijn om duurzame maatregelen te treffen en duurzaam gedrag te vertonen. Dit draagt direct bij aan een vitale en gezonde leefomgeving.
Kinderen kunnen met tuinieren kennismaken bij de gemeentelijke jeugdtuincomplexen, ook kunnen zij op pad met de Zwolse schaapskudde. Daarnaast spelen de stadsboerderijen, dierenweides en Park de Nooterhof een grote rol bij NME. Dit draagt direct bij aan een vitale en gezonde leefomgeving.

Eind 2020 is de NME koers 'Zwolle gaat voor groene (blauw)vingers' vastgesteld. Hiermee wordt ingezet op het verder enthousiasmeren van scholen om NME aan te bieden en om NME wijkgerichter en vraaggerichter te organiseren. Het aanbod dient beter toegankelijk te zijn en verbreed te worden naar actuele en maatschappelijke opgaves. Dit vraagt om innovatie/doorontwikkeling en het aangaan van samenwerking met nieuwe partners en het versterken van de samenwerking met bestaande partners, zoals de stadsboerderijen.

Wij werken aan een optimaal welzijn voor (gezelschaps)dieren. We voeren hierbij zoveel mogelijk de wettelijke (noodopvang)taken uit en ondersteunen daarbij onze uitvoerende partners hierin. In 2024 is toegewerkt  naar een nieuw meerjarenplan voor dierenwelzijn (2025-2030). Een plan waarbij helder is welke wettelijke taken wel en niet uitgevoerd (kunnen) worden binnen de beschikbare middelen.

Omgevingsvisie

Dierenwelzijn in Zwolle

Gezonde buitenactiviteiten

• We actualiseren het speelruimte beleid en deze pakken we integraal op met een verbreding naar Bewegen, Ontmoeten, Spelen en Sporten (BOSS) in de openbare ruimte.
• We zetten in om inzicht in en draagvlak te verkrijgen voor deze beweging (gezondheid te bevorderen in de leefomgeving) en investeren in de samenwerking en het maken van concrete afspraken met andere regiogemeenten, de zorgverzekeraar en partners in de stad. Kansen benutten voor preventiecoalities.
• We versterken de sociale veerkracht door toegang te hebben tot sociale hulpbronnen en hulpbronnen uit de omgeving zoals sociale participatie, toegankelijkheid voorzieningen en mobiliteit.
• We zetten interventies in de leefomgeving in die een sociaal effect hebben.

Dierenwelzijn

• We werken een meerjarenplan dierenwelzijn uit.
• We actualiseren het hondenbeleid en brengen de basis op orde in de daaraan verbonden hondenlosloopterreinen (beheer op orde).

Natuur-en Milieueducatie (NME)

• We evalueren de pilot leskisten van Natuur- en Milieu Overijssel (NMO).
• We gaan aan de slag om het NME-beleid robuuster en in meer samenhang met de partijen neer te zetten. Hierbij wordt ook onderzocht of de coördinatiefunctie bij een andere partij belegd kan worden.

Dierenwelzijn

• We stimuleren de samenwerking en de afstemming tussen beleid en uitvoering met de ketenpartners Dierenwelzijn. De uitvoering van het beleid wordt grotendeels door de partners in de stad vormgegeven. Wij maken afspraken over de taken die de partners voor ons uitvoeren.
• We subsidiëren het dierenasiel, de dierenambulance en Stichting Flappus.
• We behandelen gewonde dieren uit de openbare ruimte door dierenartsen.

Activiteiten om contact met ziekteverwekkers, flora en fauna die de gezondheid bedreigen of buitensporig veel overlast veroorzaken te voorkomen

• We bestrijden risico-veroorzakers en overlastgevende flora en fauna zoals essentaksterfte, eikenprocessierups, reuzenbereklauw, rattenbestrijding, opruimen kadavers en dergelijk. Het aanpakken van ziektes, plagen en overlast zijn een terugkerend iets wat constant wordt bijgesteld. In 2019 was zichtbaar dat de eikenprocessierups enorm had toegenomen binnen de gemeente. We hebben een effectieve aanpak ontwikkeld en uitgevoerd. Dit heeft geleid tot afname van het aantal meldingen en afname van overlast van de eikenprocessierups, doordat er minder rupsen aanwezig zijn in de stad. In 2024 is de ervaren overlast en het aantal meldingen nog beperkt aanwezig. We voeren een analyse uit om te bepalen in welke mate er effectieve maatregelen genomen kunnen worden bij ziektes, plagen en overlast.
• We zetten structureel in op de bestrijding van Japanse Duizendknoop.
• Het beheerplan ganzen hebben we in 2024 voor het derde jaar ingezet met als doel de ervaren overlast te verminderen. De aanpak is gericht op vroegtijdige nestbehandeling, het nemen van fysieke maatregelen, monitoring en communicatie. De aanpak is daarmee diervriendelijk.
• Aanpak Essentaksterfte - In 2021 hebben we een inspectie gedaan naar aangetaste essen. Op basis van de uitgevoerde inspecties is gebleken dat de opgave in de laanbeplanting beperkt is. Bij de essen in bossen en bosplantsoen kiezen we ervoor terughoudend te kappen. In veel gevallen kunnen de dode of verslechterde bomen blijven staan. Alleen waar potentieel gevaar optreedt of sprake is van kaalslag door een hoog percentage essen gaan we over tot actieve kap.
• Aanpak Kastanjebloedingsziekte - We inspecteren jaarlijks kastanjebomen op aanwezigheid en mate van de kastanjebloedingsziekte.
• We gebruiken geen chemische bestrijdingsmiddelen.
• We reiniging oppervlaktewater, destructie en milieu-afval.

Activiteiten om gezonde buitenactiviteiten te stimuleren en Natuur- en milieueducatie (NME) in de wijken te versterken

• We ondersteunen initiatieven die aanzetten tot bewegen en een gezonde leefstijl, bijvoorbeeld middels speelaanleidingen en eetbaar groen. In bestaande wijken en in gebiedsontwikkeling met (toekomstige) bewoners nadenken over ruimtelijke aanpassingen ten behoeve van gezonde buitenactiviteiten.
• We versterken de sociale veerkracht door toegang te hebben tot sociale hulpbronnen en hulpbronnen uit de omgeving zoals sociale participatie, toegankelijkheid voorzieningen en mobiliteit.
• We zetten de vastgestelde koers NME voort, en hiermee versterken we NME in de wijk verder. Hierbij sluiten we aan op de BECK-agenda (Biodiversiteit, Energie, Circulariteit en Klimaat).
• We ondersteunen en subsidiëren verschillende partijen;
  • De stadsboerderijen en buurtweiden
  • Stichting Nooterhof
  • De Milieuraad
• We zetten de informatievoorziening van NME voort door nieuwsbrieven te publiceren en de NME-website actueel te houden.
• De schaapskudde graast zowel in Holtenbroek als Stadshagen.
• Op de jeugdtuincomplexen in de Aa-landen/Holtenbroek, Stadshagen en Zwolle Zuid maakt een groot aantal kinderen weer kennis met het zelf kweken van groenten.
• Met de inzet van alle zwerfvuilvrijwilligers (ruim 800) en de deelnemers aan de activiteitenregeling Schoon Zwolle helpen ook inwoners/kerken/scholen en verenigingen mee bij het schoonhouden van Zwolle. Dit heeft naast een fysiek effect op de buitenruimte, ook een (educatief) effect op de leefbaarheid van de wijken en buurten. Samen met ROVA voeren we het programma Mooi Schoon (afvalpreventie en voorkomen zwerfafval) uit waarbij bewoners en kinderen zelf aan de slag gaan met het netjes houden en maken van de wijken.

Niet van toepassing

Doel 7.3.3 Vitaliteit en gezondheid

2022 Hekwerk e.d. weides openbaar

2023 Hekwerk e.d. weides openbaar

2024 Hekwerk e.d. weides openbaar

Vervangingsinvestering Snipperpad